Verwacht:
Marc Chagall

Van 6 juli 2025 tot en met 21 juni 2026

Marc Chagall (1887 - 1985)
Hij werd geboren in Vitebsk in Wit-Rusland als Moïsche Zakharovitch Chagalov, maar heeft het grootste deel van zijn leven in Frankrijk doorgebracht. Zijn werk was veel kleurrijker dan dat van andere Joodse kunstenaars als Jacques Lipchitz en Chaïm Soutine. Chagalls kunstwerken kenmerken zich door een vrije fantasievolle en droomachtige expressie. Voor de totstandkoming van zijn creaties gebruikte hij een breed scala aan materialen en technieken. Zijn oeuvre bestaat uit tekeningen, schilderijen, grafiek, keramiek, mozaïek en glas in lood. Hij streefde in zijn werk naar de openbaring van de innerlijke impuls en niet naar weloverwogen methodisch kleur- en/of vormgebruik. Chagall mag de grootste kleurenpoëet aller tijden genoemd worden. In de tentoonstelling draait het vooral om Chagalls thematiek.

 Van zijn Moeder tot zijn vrouwen
Zoals veel mannen had Chagall een enorm hechte band met zijn moeder. Het moederschap is dan ook een terugkerend thema voor hem. Hij aanbad zijn moeder die Feita Ita heette. Hij was vol devotie en idealiseerde vrouwen in het algemeen en zijn moeder in het bijzonder. In zijn ‘eigen’ vrouwen zocht hij ook een soort moederfiguur. Op zijn 21^ste ontmoette hij Bella Rosenfeld, zijn muze. Zijn Moeder sterft veertien dagen voor de bruiloft van Marc en Bella. 
Hij heeft het daar heel erg moeilijk mee en schrijft: “Ik heb altijd een zwaar gevoel in mijn hart, is het van de slaap of van een plotselinge herinnering  aan haar sterfdag, als ik haar graf bezoek, het graf van mijn moeder. Hier is mijn ziel, hier zijn mijn schilderijen, mijn oorsprong. Een zee van lijden, de vroege grijze haren, ogen, een stad vol tranen”. Hij is heel verdrietig en in de rouw, maar tegelijkertijd ook zo gelukkig met Bella. 

Van zijn vrouwen tot Sirenes
Het huwelijk gaat door en ze krijgen een dochter Ida. In 1941 vluchten ze naar New York, waar Bella in 1944 overlijdt. In 1948 keert hij terug naar Frankrijk. Kort na het overlijden van Bella had Chagall kunstenares Virginia Haggard leren kennen.

Samen met Virginia en hun zoontje David verhuisde Chagall in 1950 naar Saint-Paul-de-Vence, een pittoresk dorp aan de Franse Rivièra. Rond 1952 eindigde de relatie met Virginia en ontmoette Chagall de eveneens Joods-Russische Valentina ‘Vava’ Brodsky, met wie hij een huwelijksreis naar Rome en Griekenland ondernam.

Het klassieke erfgoed inspireerde Chagall tot het beeldmotief van de Sirene, de mooie nimf of zeemeermin die een onweerstaanbare aantrekkingskracht uitoefent op mannen. Zij waren voor hem de verbinding tussen hemel en aarde en de waterwereld en mysterieuze ongrijpbare vrouwen die hij graag afbeeldde in zijn serie lithografiën.

De Bijbel in zijn werk
Chagall maakte ook een serie lithografiën als afbeeldingen bij Bijbelverhalen van Jesaja en Jeremia tot Ruth en Mozes. Ook maakte hij twaalf vensters voor de Hadassah Medical Reliëf Association van de twaalf stammen van Israël. Ze vertolken de zegenspreuken van Jakob aan zijn twaalf zonen.

Joodse komaf
Zijn afkomst maakt Chagalls keuze voor een carrière als kunstenaar wel bijzonder. Het arme gezin waar hij uit kwam behoorde tot het chassidisme, een ultraorthodoxe richting in het Jodendom. Het weergeven van mensen was niet gewenst. Chagall beschrijft in zijn biografie uit 1922 dat hij tot 1906 nog nooit een schilderij of tekening gezien had. In 1910 kreeg hij een beurs voor zijn studie in Parijs, waar hij het inspirerende werk van Cézanne, Monet, Manet, Seurat, Renoir, Van Gogh en Matisse leerde kennen. Tijdens zijn leven moest hij zelf vaak vluchten. Dat vormde hem tot een wereldburger. Zijn lange leven en zijn zwerflust van Sint Petersburg, Parijs, New York, Londen tot Amsterdam, maakte dat hij een van de invloedrijkste kunstenaars uit de 20^ste eeuw werd. Hij was tot zijn overlijden in 1985 getrouwd met Vava én actief als kunstenaar. 

Te zien vanaf zondag 6 juli 2025 tot en met zondag 21 juni 2026